En Mavi Göz - Toni Morrison

Hüzün veren bir kitap...

EN MAVİ GÖZ

Yazarı: Toni MORRISON

Çeviren: İrfan Seyrek

Yayın Hakları: Can Yayınları

www.canyayinlari.com

-         1.basım: 1993

-         6. basım: Mart 2011

-         214 sayfa

Kitabın Orijinal Adı: The Bluset Eye, 1970

Kitaptan Alıntılar;

        * Alevleri bekleyen ateş tanrısı Vulcan…

^-^ KEDİLER ^-^

        * Marie usulca, kedi mırlaması gibi, sevecenlikle geğirdi.

*Kediye bakın gidiyor miyav miyav oynamaya.

*Ara sıra herhangi bir canlıya yöneltir sevgisini. Kendisinin düzeninden, kusursuzluğundan, bağlılığından hoşlanan; kendisi kadar temiz ve uslu bir kedi olabilir bu canlı. Kedi bir pencere eşiğinde sesini çıkarmadan oturur, gözleriyle okşar onu. O da kediyi kollarına alır, kedi arka ayaklarıyla göğsünün üzerinde basacak yer ararken ön patileriyle de omzuna tutunmaya çalışır. Parlak tüylerini okşayıp o tüylerin altındaki karşı koymayan kedi teninin sıcaklığını duyar. En hafif dokunuşunda bile yalanır, gerinir, ağzını açar kedi. Esmer kadın elinin altında kıvrılan, kösnül hazzın doygunluğuyla gözleri baygınlaşan bu kediden gelen tuhaf ve hoş duyumu kabul eder. Masa başında yemek hazırlarken, kedi kadının bacaklarına dolanır, bacaklarına sürtünen tüylerin vermiş olduğu ürperti kalçalarına dek yükselirken turta hamuruna gömdüğü parmaklarını titretir biraz.

*Ya da oturup The Liberty Magazin’deki ‘Yücelten Düşünceler’i okurken kucağına atlar kedi. Kadın o yumuşak tüy yumağını okşar, hayvanın sıcaklığını kucağının gizli bölgelerinin…

*Kocasının onun gönlünde ilk sırayı aldığının her zaman bilincindedir kedi.

*Çocuğun, annesinin kendisine karşı davranış ile kediye karşı davranışı arasındaki ayrımı anlaması için uzun bir süre geçmemişti. Çocuk büyüdükçe, annesine duyduğu düşmanlığı kediye yöneltmeyi öğrenmiş, kedinin acı çektiğini görerek mutlu anlar yaşamıştı. Kedi yaşamını sürdürüyordu, çünkü Geraldine evden ender olarak uzaklaşıyor, Junior kediyi kızdırdığında, hayvanı o yatıştırıyordu.

*Geraldine, Louis, Junior ve kedi, Washington Irwing Okulu’nun oyun sahasının yanında oturuyorlardı.

*Kedi yavruları. Kedi yavrularımız var.

*Pecola arkasını döndü. ‘İşte yavru kedin!’ diye çığlığı bastı Junior. Büyük bir kara kediyi yüzüne doğru fırlattı. … kedinin tüyleri ağzına gelmişti. Kedi doğrulmak isterken Pecola’nın yüzünü, göğsünü tırmalamış, sonra da çevikçe yere atlamıştı.

*Ayak bileklerinin çevresinde tüylü bir şeyin dolaşmasıyla havaya sıçrayan Pecola, onun bir kedi olduğunu daha sonra anlamıştı. Kızın bacaklarının arasında dolanıp duruyordu kedi. … kediye dokunmak için çömeldi. … kedi dizine sürtündü kızın. Kapkara bir kediydi, koyu ipeksi bir kara. Burnuna doğru sivrilen gözleri ise mavimsi yeşildi. Işıkta buz mavisi gibi parlıyorlardı. Pecola kedinin başını okşadı; sızlandı kedi, zevkten dilini dışarı çıkarıyordu. Kara yüzündeki mavi gözleri etkilemişti Pecoloa’yı.

*… kedinin sırtını okşayan Pecola’yı gördü.  Kedinin başıyla gerinmesini, gözlerini baygınlaştırmasını izledi. Annesi okşarken de gene böyle karşılık veren hayvanın yüzündeki bu anlatımı pek çok kez görmüştü.

*‘Kedimi ver bana.’ Hem beceriksiz hem de güvenli bir hareketle kediyi arka bacağından kavradığı gibi savurmaya başladı.

Kedinin başta kalan pençeleri gerilmişti, dengesini sağlamak için karşısına ne çıkarsa tutunmaya hazırdı, ağzını iyice açmıştı, gözlerinde mavi şimşekler çakar gibiydi.

*Pecola çocuğun kediyi savuran kolundan yakalamıştı. … Junior düşerken kediyi bırakmış, kedi de hava dönerken birden bırakılmasıyla birlikte hızla pencereye çarpmıştı. Aşağıya yuvarlanarak kanepenin arkasındaki radyatörün üzerine düştü kedi.

*‘Kedimizi öldürdü o’, dedi Junior. Üzerinde kedinin yattığı radyatörü gösterdi…

*… radyatöre doğru giderek kediyi kaldırdı. Kedi gevşek duruyordu kollarında, yüzünü hayvanın tüylerine sürdü.

*Kedinin sırtının ardından bakıyordu…

*Kedi sarsıldı, kuyruğu titredi.

*Konuşacak bir kedim bile yoktu…

                                             Okuduğum tarih: 9 Ağustos 2013

Yazar Hakkında Bilgi= Tony Morrison (Asıl adıyla Chloe Anthony Wofford) 18 Şubat 1931'de Ohio eyaletinin Lorain kentinde Afrika kökenli bir işçi ailesinin kızı olarak dünyaya geldi. Waşington'daki Howard University'de edebiyat okudu. Öğreniminden sonra 1955 -1957 yılları arasında Teksas Southern University, sonrasında 1964 yılına kadar da Howard University'de ders verdi. 1965 - 1983 yıllan arasında da New York'da Random House yayınevinde editörlük yaptı. 1970'de ilk romanı The Bluest Eye (En Mavi Göz)ü yayınlandı. Ama uluslararası üne yedi yıl sonrasında yayınlanan romanı Song of Solomon (Solomon'un Şarkısı) adlı romanıyla kavuştu.

Toni Morrison 1981 yılından beri Amerikan Sanat ve Edebiyat Akademisi üyesidir. 1989 yılından beri de New Jersey'deki Princeton üniversitesinde ruhbilimi profesörü olarak görev yapmaktadır.

1993 yılında Nobel Edebiyat Ödülü kazanmıştır.

Önemli Eserleri:

The Bluest Eye (En Mavi Göz)

Sula 1973

Song of Solomon 1977 (Solomon'un Şarkısı)

Tar Baby 1981 (Katran Bebek)

Beloved 1987 (Sevilen)

Jazz 1992 (Caz)

Paradise 1999 (Cennet)

Love 2003 (Aşk)

http://www.turkceciler.com/toni-morrison.html

Çeviren Hakkında Bilgi: İrfan Seyrek- 1947 yılında İzmit’te doğdu. Öğrenimini İstanbul Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümünde tamamladıktan sonra 1976-1985 yılları arasında Marmara Üniversitesi’nde İngilizce ve çeviri öğretmeni olarak görev yaptı. Aynı görevi 1986’dan bu yana Yıldız Teknik Üniversitesi’nde sürdürüyor. Çevirmen olarak Robert Thurman’ın Tibet’in Mücevher Ağacı, Toni Morrison’un En Mavi Göz, Bret Easton Ellis’in Sıfırdan Az, Marianne Wiggins’,n John Dolar, Rose Tremain’in Renk adlı kitaplarını Türkçeye kazandırdı.

ARKA KAPAK –

Amerikalı Zencilerin zorlu yaşamlarını, fantastik dili ve şiirsel üslubuyla anlatan Toni Morrison, son yüzyılın en saygın yazarları arasında gösteriliyor.

       1940'ların ABD'sinde, yoksul bir Zenci ailenin küçük kızı Pecola, gözlerinin mavi olması için her gece Tanrı'ya dua eder. Gözleri mavi olursa, çok güzel bir kız olacak, babası içmeyi bırakacak ve annesini dövmeyecek, kardeşi evden kaçmayacak, Pecola'nın yaşamındaki her şey değişecektir...

1988'de Pulitzer Ödülü'ne, 1993'te de Nobel Edebiyat Ödülü'ne değer görülen Toni Morrison, 1970'te yayınlanan ilk romanı En Mavi Göz'de, çok küçük yaşta acımasız ve amansız bir dünyayla tanışan Siyah bir kızın öyküsünü anlatıyor. Aşk, Sevilen, Cennet, Katran Bebek ve Sula adlı romanlarıyla okurlarımızın da en sevdiği yazarlar arasında yer alan Morrison, Siyahların ABD toplumundaki zorlu yaşamını tüm çelişkileriyle gözler önüne seriyor.

En Mavi Göz, Nobel Edebiyat Ödülü'ne giden yolda atılmış sağlam bir ilk adım.